Een nooit gedroomde droom

Circa 20 miljoen mensen volgen hem op social media, nog meer kennen hem van zijn films: Dulquer Salmaan is de shooting star in de Indiase filmwereld – maar eigenlijk was dat nooit de bedoeling. Zijn roots liggen aan de Malabarkust in het zuidwesten van het Indiase subcontinent: we spraken af op locatie in Kochi, de ‘koningin van de Arabische Zee’.

De ‘koningin van de Arabische Zee’ lijkt wel uitgestorven. Het is drukkend warm door de tropische hitte. In het Indiase Kochi stijgen de temperaturen in dit jaargetijde tot ver boven de dertig graden Celsius. Binnenkort begint de regentijd – maar vandaag zijn de stortregens slechts een vage herinnering. Indien mogelijk vlucht iedereen op het heetst van de dag naar binnen. Wij hebben echter nog wat tijd en laten ons niet door het weer tegenhouden om de kuststad in het uiterste zuidwesten te verkennen. De leegte, de hitte en de rust geven de plaats bijna een magische atmosfeer. In april 2023 werd India met 1,425 miljard inwoners officieel het land met het grootste inwoneraantal op aarde. Maar we zoeken vergeefs naar de verwachte drukte. Het lijkt wel alsof we ons op een filmset bevinden. Een passende vergelijking, want ’s middags staat de ontmoeting op de planning waarvoor we hiernaartoe gekomen zijn: een bezoek aan Dulquer Salmaan, acteur en in India absoluut een superster.

De 40-jarige is in Kochi geboren. Toen hij zeven jaar oud was, verhuisde zijn familie naar Chennai aan de oostkust, maar zijn geboortestad heeft hem gevormd – en hij keerde terug. Steeds weer zal hij vandaag herinneringen aan zijn kindertijd ophalen, zal hij aan de vele feesten in het stadsdeel Mattancherry denken, aan de snoepwinkel Ashanti Laal Mithaiwala, op slechts 30 minuten lopen van Mahatma Gandhi Beach. Hij zal het hebben over zijn films Vikramadithyan, Charlie en Solo die hier werden gedraaid en waardoor hij Kochi steeds opnieuw ontdekte. Zijn geboortestad staat voor hem niet alleen symbool voor de rijke geschiedenis van India.

We slenteren langs de promenade in de pittoreske wijk Fort Kochi, kijken naar de lange rij Chinese visnetten, waarvan de houten stellage eruitziet als een sculptuur, en bezoeken Mattancherry, een cultureel diverse plek. Kerken, paleizen, tempels, moskeeën en synagoges steken hoog boven alles uit. In Jew Town verkennen we nauwe steegjes en op het eiland Vallarpadam de basiliek die Vasco da Gama al bezocht. In 1498 ontdekt de Portugees de zuidelijke zeeroute naar India via Kaap de Goede Hoop. Tijdens een van zijn volgende bezoeken stierf Da Gama in 1524 in Kochi. Overblijfselen van zijn oorspronkelijke graf bevinden zich nu nog in de lokale franciscaner kerk, de eerste Europese kerk van India. Hoe dieper je de stad ingaat, des te meer je de historie voelt.

Net als de passie voor Porsche. Zoals bij veel mensen begint alles met een herinnering uit de prille kindertijd. “We waren toen in Oman”, herinnert Salmaan zich. “Een vriend van mijn vader had een 944 gekocht. Ik keek steeds weer naar de auto en probeerde de merknaam goed uit te spreken. Vervolgens maakten we een rit door het donker – dat was het begin van alles.” Ook zijn vader Mammootty koesterde lang de droom van een Porsche voor het hele gezin. “Daarom bevalt de Panamera ook zo goed”, zegt Salmaan junior. “Hij is ontzettend ruim.” Vanwege zijn twee kinderen zag zijn vader er midden de jaren 90 nog van af om een 911 te kopen. Voor zoon Dulquer was dat toen een enorme teleurstelling. Pas later schafte zijn vader zelf ook eigen modellen aan. Daarnaast hebben ze nog iets gemeen: Mammootty is in India een filmlegende. In 50 jaar tijd heeft hij meer dan 400 films gedraaid. Lange tijd had niemand gedacht dat Dulquer Salmaan ooit in de voetsporen van zijn vader zou treden.

“Buiten de familie had ik vroeger weinig te maken met creatieve mensen”, vertelt hij. Na zijn schooltijd studeerde hij economie en werkte hij als manager in diverse bedrijven. “Maar ik werd nergens gelukkig en had nooit het gevoel dat mijn inzet werd beloond.” Vervolgens begonnen vrienden korte films te produceren, en Salmaan ging meedoen. Het draaien van films begon hij steeds leuker te vinden. Hij werkte tot wel 18 uur per dag en besefte wat het betekende om zijn passie na te streven. “Ik was onder de indruk van het creatieve proces”, aldus de acteur. “Langzamerhand werd ik volwassen en ik merkte dat ik mijn angsten kon overwinnen door de confrontatie ermee aan te gaan. Je wordt gelukkiger en bereikt innerlijke vrede.” Dat was het moment dat Salmaans leven een andere wending zou geven.

Salmaan wijst naar een schilderij van de Sri Lankaanse kunstenaar Senaka Senanayake, dat tegenover hem hangt. Kunst heeft hem altijd al gefascineerd. “Ik denk dat mijn smaak en mijn waarneming daardoor voortdurend verbeteren, ook wat film betreft”, zegt hij. “In de huizen waarin ik als kind woonde, werd ik altijd omringd door schilderijen, sculpturen en muziek. Dat helpt me om films te kiezen die bij mijn esthetische smaak passen.” In elke ruimte van Salmaans huis bevindt zich een ander kunstwerk. Hij is onder de indruk van de Indiase kunstenaars Bhavna Sonawane en Gunda Anjaneyulu. Hij heeft ook een collectie oude Indiase landkaarten uit de tijd van de Britse overheersing in zijn bezit.

Dan komt hij weer terug op Kochi, zijn anker. Kort geleden vond hier voor het eerst de Kochi-Muziris Biennale plaats, een novum voor India. “Het evenement doet internationaal gezien niet onder voor de beste evenementen in de kunstbranche”, aldus Salmaan. In 2012 werd de tegenwoordig belangrijkste kunsttentoonstelling van het land voor het eerst gehouden, elf jaar later is de biënnale het grootste festival voor hedendaagse kunst in Azië. Toen kon Salmaan nog onbekommerd de werken van jonge, opkomende kunstenaars uit de regio bekijken. Dat wordt nu steeds moeilijker met meer dan 20 miljoen volgers op social media.